آسانسور چیست؟
استاندارد آسانسور برای راه اندازی آسانسور بسیار مهم و حیاتی است. یکی از راحت ترین و مناسب ترین راه های حمل و نقل در داخل ساختمان، آسانسور است. البته بسیاری از افراد برای رفتن به طبقات بالایی یک ساختمان از راه پله استفاده می کنند؛ اما به طور کلی آسانسور، یک جایگزین بسیار مفید، برای پلکان است. آسانسور ها به صورت عمودی جا به جا می شوند. در واقع آسانسور یک جعبه فلزی است که افراد را بین طبقات جا به جا می کند.
استاندارد آسانسور و گواهی آن باید قبل از راه اندازی آسانسور گرفته شود. آسانسور ها در مراکز مسکونی، مراکز خرید، رستوران ها، کتابخانه ها، بیمارستان ها و … مورد استفاده قرار می گیرند. آسانسور ها بخش های مختلفی را شامل می شوند. از این بخش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1: یک یا چند اتاقک که به صورت عمودی جا به جا می شوند.
2: یک نیروی مقاوم که برای ایجاد تعادل در آسانسور است.
3: یک موتور الکتریکی که کار جا به جایی اتاقک ها را انجام می دهد و به سیستم ترمز مجهز است.
4: کابل های فلزی بسیار قوی و قرقره های مربوط به آن که حرکت اتاقک ها و موتور های آسانسور را ممکن می کند.
5: آسانسور ها به یکسری سیستم های امنیتی مجهز هستند که در صورت شکستن کابل ها به حفاظت افراد کمک می کند.
6: یک سیستم کنترل الکترونیکی که اتاقک ها را هدایت می کند. این سیستم ها در ساعات شلوغی کاربرد زیادی دارند.
انواع آسانسور
استاندارد آسانسور و رعایت آن بسیار حائز اهمیت است زیرا آسانسور، یکی از اصلی ترین قسمت های ساختمان به شمار می رود. شما می توانید انواع مختلف آسانسور را در آسانسور آتیس مشاهده و در صورت نیاز خریداری کنید. آسانسور ها انواع مختلفی را شامل می شوند. انواع مختلف آسانسور با اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به انواع مختلف آسانسور و بررسی کاربرد آن ها می پردازیم.
استاندارد آسانسور های مسافربر: این آسانسور ها همان طور که از نامشان پیداست؛ برای حمل مسافر استفاده می شوند. در این آسانسور ها برای حفظ امنیت مسافران باید تمامی موارد امنیتی مربوط به آسانسور رعایت شود. این آسانسور ها طرح های مختلفی دارند و از ساده تا پیشرفته دسته بندی می شوند.
استاندارد آسانسور های شیشه ای: نوع دوم از آسانسور ها که امروزه طرفداران زیادی دارد؛ آسانسور شیشه ای است. آسانسور های شیشه ای نیز برای حمل مسافر مورد استفاده قرار می گیرند. این آسانسور ها دیواره شیشه ای دارند و به علت شیک و زیبا بودن طرفداران زیادی را به خود اختصاص داده اند.
استاندارد آسانسور های خدماتی: این نوع از آسانسور ها برخلاف دو نوع قبلی برای حمل مسافر نیستند. این آسانسور ها برای جا به جایی کالاها مورد استفاده قرار می گیرند. بدان معنا که استاندارد و امنیت های آسانسور های مسافربر را ندارند.
استاندارد آسانسور های حمل غذا: این آسانسور ها همان طور که از نامشان پیداست؛ برا حمل غذا و مواد خوراکی استفاده می شوند. ابعاد این آسانسور کوچک است و معمولا در آشپزخانه، غذاخوری، هتل یا رستوران ها استفاده می شوند.
استاندارد آسانسور های دستی: آسانسور های دستی برای حمل کالاهایی که ابعاد بزرگی دارند استفاده می شوند. از آسانسور های دستی، معمولا در فروشگاه ها و برای جا به جایی محصولات، بین طبقات استفاده می شود.
استاندارد آسانسور های معلول بر: این نوع از آسانسور ها خود، انواع مختلفی را شامل می شوند. یعنی برای افرادی که از یک ناحیه بدن خود دچار معلولیت هستند؛ آسانسور با شرایط های خاص طراحی شده است.
آسانسور های پله: این نوع از آسانسور ها معمولا برای منازل مسکونی چند طبقه استفاده می شود. به کمک این آسانسور، افراد بین طبقات منزل جا به جا می شوند. به طوری که فرد روی صندلی می نشیند و با زدن یک دکمه به طبقه بالایی یا پایینی می رود.
آسانسور های آتش نشانی: این نوع از آسانسور، برای سازمان آتش نشانی است و در زمان مهار آتش سوزی مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع آتش نشان برای مهار آتش، در طبقات بالایی به آسانسور مخصوص آتش نشانی احتیاج دارد.
آسانسور بیمارستانی: آسانسور های بیمارستانی برای بیمارانی استفاده می شوند که قادر به بلند شدن نیستند. این افراد باید با تخت، بین طبقات جا به جا شوند. آسانسور های بیمارستانی، به طوری طراحی شده اند که علاوه بر برخورداری از ابعاد مناسب، با سرعت آهسته حرکت کنند تا بیمار دچار صدمه نشود.
آسانسور های وسیله نقلیه: آخرین نوع از آسانسور را می توان در بسیاری از مراکز مشاهده کرد. این آسانسور ها قابلیت حمل وسایل نقلیه را دارند. همچنین کار چرخش را انجام می دهند و نیازی به دور زدن راننده نیست.
استاندارد آسانسور چیست؟
استاندارد آسانسور مهم ترین بخش نصب آسانسور است. به طور کلی در سرتاسر جهان برای انجام یک پروژه از طراحی تا ساخت آن یکسری قوانین هستند که باید رعایت شوند. به این قوانین استاندارد می گویند. از این پروژه ها می توان به طراحی ساختمان، وسایل نقلیه، انواع ماشین آلات، آسانسور ها و … اشاره کرد. هرکدام از این موارد، استاندارد های بخصوص خود را دارند.
استاندارد آسانسور، علاوه بر مرحله طراحی و ساخت، مرحله نصب و نگهداری آن را شامل می شود. برای استاندارد آسانسور باید قوانین مربوط به ایمنی ساخت و نصب آسانسور را رعایت کرد. در واقع در راستای اخذ استاندارد آسانسور، باید سالم بودن ترمز کابین آسانسور، برای توقف در طبقه مورد نظر مسافر، تایید و تضمین شود.
استاندارد آسانسور و تعریف آن موارد خاص از جمله آتش سوزی، زلزله، محیط های خاص، شرایط خاص اقلیمی و … را شامل می شود. آسانسور به وسیله یکسری کابل های محکم از جنس فولاد یا فلز از بالای ساختمان آویزان می شود و بین ریل های مربوطه با درجه انحراف 15 به صورت عمودی حرکت می کند.
استاندارد آسانسور برای حفظ امنیت مسافران تعریف می شود. در واقع با تایید شدن استاندارد آسانسور و اخذ گواهی آسانسور می توان تضمین کرد که خطر جانی شامل حال مسافران نمی شود. استاندارد های آسانسور موارد مختلف و زیادی را شامل می شود که از آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1:الزاماتی که به سرعت استاندارد بالا آمدن آسانسور مربوط است.
2: آسانسور باید به سیستم ضد حریق مجهز باشد.
3: سیستم های شناسایی در برای باز و بسته شدن، باید به درستی عمل کنند.
4: آسانسور باید به سیستم روشنایی مجهز باشد.
5: آسانسور باید به ابزار ایمنی مربوط به درب مجهز باشد.
6: فاصله سقف آسانسور تا دیوار باید به صورت استاندارد باشد.
7: قفل درب آسانسور باید به خوبی عمل کند.
8: ریل های آسانسور به درستی حرکت کنند.
9: آسانسور به تهویه مناسب مجهز باشد.
10: طراحی آسانسور به صورتی باشد که افراد در آن احساس راحتی داشته باشند.
11: ظرفیت آسانسور متناسب باشد.
12: استاندارد پنل و رابط کاربری آسانسور تعیین شود.
13: آسانسور به ترمز ایمنی مجهز باشد.
14: آسانسور به زنگ هشدار مجهز باشد.
15: زیر آسانسور به ضربه گیر مجهز باشد.
16: برای سازه آسانسور گواهی استاندارد اخذ شود.
اخذ استاندارد آسانسور
اخذ استاندارد آسانسور باید بعد از اینکه ساخت و ساز های مربوطه به پایان رسید؛ صورت بگیرد. قبل از نصب آسانسور باید نسبت به سالم بودن سیستم برق ساختمان اطمینان حاصل کنید. بعد از اینکه پروانه ساختمان و مدارک مربوطه توسط بازرس به تایید رسید؛ کد رهگیری اخذ استاندارد را دریافت می کنید و در نهایت گواهی اخذ استاندارد آسانسور را تحویل می گیرید.
درباره زنجیر جبران آسانسور اطلاعات بیشتر دریافت کنید.
کسب گواهینامه استاندارد آسانسور
اخذ استاندارد آسانسور همان طور که گفتیم به اخذ گواهینامه احتیاج دارد. به طور کلی برای آسانسور ها دو نوع استاندارد وجود دارد. این دو استاندارد، استاندارد اولیه و استاندارد ادواری است که هردو مهم و برای نصب آسانسور در مراکز، ساختمان ها و … ضروری است.
اخذ استاندارد آسانسور اولیه برای ساختمان های نوساز است. برای گرفتن گواهی آسانسور اولیه لازم است یکسری مدارک مهم را تهیه کنید. از این مدارک می توان به کپی صفحه اول پروانه ساختمان، پشت و روی کارت ملی متقاضی پروانه کسب استاندارد آسانسور و صفحه اول شناسنامه کارفرما را تهیه کنید. اگر طراحی و ساخت آسانسور شما به زمانی باز می گردد که اخذ گواهی آسانسور اجباری نبود و الان می خواهید نسبت به اخذ آن اقدام کنید با آماده سازی همین مدارک می توانید کارتان را انجام دهید.
اخذ گواهی استاندارد ادواری برای آسانسور، در صورتی است که شما در سال های گذشته استاندارد اولیه را اخذ کرده و می خواهید گواهی استاندارد ادواری را دریافت کنید. این گواهی عموما برای ساختمان هایی است که رفت و آمد در آن ها خیلی زیاد است. در نتیجه مدیر ساختمان، مسئولیت زیادی در قبال امنیت افراد دارد.
اخذ استاندارد آسانسور اولیه بین 20 تا 35 روز و استاندارد ادواری، حدودا بین 10 تا 30 روز طول می کشد. البته این زمان با توجه به کارهای ساختمانی کارفرما و اعتبار او، همچنین سخت گیری شرکت بازرسی، می تواند کمتر یا بیشتر باشد.
مراحل اخذ گواهی آسانسور
اخذ گواهی آسانسور، همانند تمامی کارهای اداری مراحل و روند هایی دارد که باید طی شود. از این مراحل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1: اطمینان از به پایان رسیدن نصب آسانسور و راه اندازی آن و انجام تمامی عملیات برق رسانی و ساختمانی
2: ارسال کردن کپی از صفحه اول پروانه ساختمان و ارسال کپی کارت ملی متقاضی اخذ گواهی آسانسور
3: ثبت نام اینترنتی که باید توسط شرکت انجام شود و بعد از ثبت نام کد رهگیری دریافت و شرکت بازرسی مشخص شود.
4: تایید نهایی که توسط بازرس انجام می شود.
5: اعلام تاریخ نوبت بازرسی توسط شرکت مربوطه
6: تنظیم قرارداد اخذ گواهی بین کارفرما و شرکت پیمانکار
7: واریز هزینه شرکت بازرسی و ارسال فیش واریز برای آن ها
8: ارسال مدارک مربوطه به شرکت بازرسی (مدارکی از جمله نقشه، محاسبات و …)
9: انجام بازرسی آسانسور ساختمان توسط بازرس فرستاده شده از شرکت بازرسی
10: تحویل گواهی استاندارد آسانسور به کارفرما در حضور نماینده شرکت بازرسی
11: ارسال کپی قرارداد سرویس و بیمه کردن آسانسور
موارد مورد بررسی در اخذ گواهی آسانسور
اخذ گواهی آسانسور و رعایت تمامی موارد امنیتی آن، یک امر بسیار مهم و حیاتی می باشد. در واقع کارفرما نباید به این گواهی فقط به چشم یک قانون، نگاه کند. بلکه این گواهی تضمین کننده امنیت افرادی است که از آسانسور استفاده می کنند. بنابراین یکی از حیاطی ترین موضوعات در نصب آسانسور، اخذ گواهی استاندارد آسانسور است.
در اخذ گواهی آسانسور، توسط بازرس فرستاده شده از شرکت بازرسی، موارد بسیار زیادی مورد بررسی قرار می گیرد. شما با دانستن این موارد و اقدام به انجام آن ها می توانید گواهی استاندارد آسانسور را سریع تر اخذ کنید. از این موارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1: تست مربوط به اصطکاک سیم بکسل
2: چک کردن نصب گارد یا حفاظ مربوط به سیم بکسل
3: علامت گذاری برای توقف روی سیم بکسل
4: چک کردن نصب علامت گردش پولی موتور
5: شاقول بودن موتور گیر بکس
6: کشش مناسب سیم بکسل روی فلکه اصلی گیر بکس
7: سر خوردن درست سیم بکسل روی فلکه اصلی
8: عملکرد مناسب سیستم ترمز
9: داشتن زاویه مناسب سیم بکسل و فلکه
10: چک کردن اجرای درست بتون ریزی مربوط به سقف
11: چک کردن نصب درست قلاب سقف
12: نصب دستور العمل خروج مسافران از کابین در شرایط اضطراری درون آسانسور
13: تست میکرو سوئیچ دریچه اضطراری چاه آسانسور که در موتور خانه می باشد.
14: نصب کلید راهنمای نجات اضطراری
15: برخورداری موتورخانه از روشنایی مناسب
16: نبود هیچگونه وسیله اضافی در موتورخانه
17: تست میکرو سوئیچ دریچه اضطراری چاه آسانسور که در موتورخانه می باشد.
18: باز شدن درب موتورخانه در شرایط اضطراری، بدون کلید
19: برخورداری موتورخانه از هواکش مناسب
20: لغزنده نبودن کف موتورخانه ساختمان
21: نصب پلاک آسانسور روی موتور گیر بکس (فقط برای موتور خانه هایی که بیش از یک آسانسور دارند)
22: نصب پلاک شماره تابلو کنترل
23: نصب پلاک شماره تابلو برق سه فاز
24: داشتن دریچه درون موتورخانه برای حمل کالا
25: نصب نرده دور دریچه کف
26: ثبت کردن شماره تجهیزاتی که در موتورخانه نصب شده اند.
27: کنترل حفاظ گاورنر
28: وجود پلاک سازنده گاورنر
29: تست عملکرد پاراشوت
30: عملکرد صحیح کلید های حرارتی تابلو
31: تست کنترل فاز
32: عملکرد صحیح تایم تراول که نباید بیشتر از 40 ثانیه باشد.
ارتباط استاندارد آسانسور و ایمنی آسانسور
این تفکر که استاندارد آسانسور با ایمنی آسانسور یکی است؛ کاملا غلط می باشد. برای ایمنی آسانسور باید آن را به صورت دوره ای سرویس کرد. به عبارتی در هر دوره، ایمنی آن را چک کرد و در صورت وجود مشکل آن را برطرف کرد. سرویس کردن آسانسور به صورت دوره ای، باعث می شود که امنیت آسانسور حفظ شود و از هرگونه خسارتی پیشگیری می شود.
چرا اخذ گواهینامه آسانسور اجباری است؟
اخذ گواهی آسانسور بسیار مهم و حائز اهمیت است. استفاده از آسانسور در جهان امروز، در حال افزایش است. آسانسور وسیله ای است که با جان انسان ها سروکار دارد. بنابراین باید از بالاترین امنیت ممکن برخوردار باشد. همچنین تمامی استاندارد های آسانسور باید رعایت شوند. اگر استاندارد های آسانسور رعایت نشوند؛ آسانسور قابل استفاده نیست. رعایت استاندارد های آسانسور باعث شده است که حوادث مربوط به این وسیله کمتر شود. بنابراین اخذ گواهی آسانسور اجباری است.
اگر گواهی مخصوص آسانسور را اخذ نکنیم چه می شود؟
اخذ گواهی آسانسور در دنیای امروز، به یکی از اصلی ترین مراحل نصب آسانسور تبدیل شده است. در صورت بروز هرگونه حادثه که ناشی از سرویس نکردن آسانسور یا استاندارد نبودن آسانسور باشد؛ مدیر یا مالک ساختمان در قبال آن مسئول خواهد بود. نکته مهم این است که اگر بخواهید آسانسور را بیمه کنید؛ ابتدا باید نسبت به دریافت گواهی استاندارد آسانسور اقدام کنید. شما می توانید برای دریافت گواهینامه استاندارد آسانسور از آسانسور آتیس کمک بگیرید.
استاندارد بومی آسانسور
تعریف آسانسور ، واژه ” آسانسور ” که در زبان فارسی از آن استفاده میگردد، در اصل از واژه ی فرانسوی ascenseur گرفته شده است. در زبان انگلیسی برای آسانسور از دو واژه Elevator و Lift استفاده گردیده است که به ترتیب مربوط به گویشهای امریکایی و انگلیسی میباشد. فرهنگستان زبان فارسی استفاده از کلمه ی” آسانبر” را برای آسانسور حمل انسان و “بالابر” را برای آسانسور حمل بار توصیه می نماید.
• تعریف آسانسور در مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان
آسانسور، وسیله ای است، شامل کابین و معمولا وزنه تعادل و اجزای دیگر که با روشهای مختلف مسافر، بار و یا هر دو را در مسیر بین طبقات ساختمان جابجا می نماید.
• تعریف آسانسور در استاندارد ملی ایران
طبق استاندارد ۱۶۳۰۳ که با عنوان ” مقررات ایمنی ساختمان و نصب آسانسور: قسمت اول – آسانسورهای برقی” آسانسور دستگاهی است دائمی که برای جابجایی اشخاص و یا کالا، بین طبقات ساختمان استفاده شده و در طبقات مشخصی عمل می نماید. آسانسور، دارای کابینی است که ساختار، ابعاد و تجهیزات آن امکان استفاده مناسب اشخاص را از آن تامین نموده و توسط ریلهای منصوبه عمودی با حداکثر انحراف ۱۵ درجه حرکت می نماید.
بحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان، ویرایش سال ۱۳۹۲
- استاندارد ۳۵۴۸ با عنوان “آیین کار مقررات ایمنی آسانسورها”
- استاندارد ۱-۶۳۰۳ با عنوان ” مقررات ایمنی ساختمان و نصب آسانسور : قسمت اول – آسانسورهای برقی”
- استاندارد ۲-۶۳۰۳ با عنوان ” آسانسور – مقررات ایمنی ساختار و نصب آسانسورهای هیدرولیک ” استاندارد ۷۹۸۵ “آسانسور- قفل درب – ویژگیها”
- استاندارد ۷۹۸۶ “آسانسور- ضربه گیر- ویژگیها”
- استاندارد ۷۹۸۷ با عنوان “آسانسور- ترمز ایمنی – ویژگیها”
- استاندارد ۷۹۸۸ “گاورنر آسانسور”
- استاندارد ۸۰۶۰ “سازگاری الکترومغناطیسی آسانسوها، پله های برقی و نقاله های مسافربر – تابش الکترومغناطیسی”
- استاندارد ۱۳۴۷۲ با عنوان “آسانسورهای نصب شده در کشتی ها، الزامات ویژه”
- استاندارد ۱۳۴۷۷ با عنوان “سازگاری الکترومغناطیسی، استاندارد گروهی محصول برای آسانسورها، پله های برقی و پیاده روهای متحرک، تشعشع”
- استاندارد ۱۳۹۷۱ با عنوان “سیم فولادی کشیده برای طنابهای بالا بر (آسانسور)”
- استاندارد ۱۳۹۷۵ با عنوان “بالابرهارآسانسورها)، پله های برقی و پیاده روهای متحرک، روش شناسی ارزیابی و کاهش خطر”
استاندارد آسانسور بدون موتور خانه
برای آسانسورهای با موتورخانه و هم برای آسانسورهای بدون موتورخانه، بخش زیادی از استانداردهای ایمنی تالیف شده صدق میکنند. در استاندارد آسانسورهای بدون موتورخانه، باید یک دریچه خروج اضطراری در بالاترین بخش چاهک و یک دریچه دیگر به علت دسترسی آسان به موتور ساخته شود.
تابلوفرمان در این آسانسورها میبایستی در طبقه بالا نصب شود. قرارگیری تابلوفرمان باید به گونهای باشد که دید خوبی را به موتور و همچنین چاله فراهم کند. نیاز است که فضای قرارگیری تابلو، توسط یک درب و به همراه قفل محفوظ شده و برای بستن آن به هیچ کلیدی لازم نباشد.
مسافران زمان خروج اضطراری در آسانسورهای بدون موتورخانه باید حالت اضطراری را فعال کنند. حالت اضطراری به دو صورت دستی و یا برقی وجود دارد.
در حالت دستی با فعال شدن اهرم ترمز، فک ترمز رها شده و آسانسور بهصورت آهسته تا نزدیکترین طبقهای که قرار دارد حرکت میکند. اهرم دستی نیز در کنار تابلوفرمان و تابلو ۳ فاز نصب شده، و به واسطه یک سیم بکسل به موتور متصل میشود.
حالت دوم یعنی حالت برقی همانند حالت دستی است و تفاوت زیادی ندارد. فقط یک تفاوت میان آنها وجود دارد، آن هم این است که باز شدن فک ترمز با کمک باطری ups داخل تابلوفرمان انجام میشود.
چه گونه استاندارد آسانسور بگیریم
برای گرفتن استاندارد آسانسور باید چند مرحله زیر را طی کنید:
- دریافت نامه معرفی از شهرداری و یا تهیه نامه درخواست شخصی
- مراجعه به شرکت فروشنده آسانسور برای ثبت اطلاعات در سامانه مدیریت بازرسی و ارجاع کار سیستمی به شرکت بازرسیکننده ( ارائه نامه شهرداری یا درخواست شخصی ، کپی کارت ملی و کپی پروانه ساختمان، جهت ثبت به شرکت فروشنده ) درخصوص بازرسی ادواری، امکان ثبت درخواست در سامانه مدیریت بازرسی آسانسور برای مالک و شرکت بازرسی نیز فعال میشود.
- مراجعه به شرکت بازرسی معرفیشده برای تکمیل پرونده و سپس واریز هزینههای مربوط مطابق با تعرفه استاندارد ( بازرسی اول حداکثر 5 روز کاری بعد از تکمیل پرونده بایستی صورت گیرد).
- انجام بازرسیهای لازم توسط شرکت بازرسی
- صدور گواهینامه استاندارد ایمنی توسط شرکت بازرسی (گواهی توسط شرکت بازرسی در 5 روز کاری پس از طی کردن مراحل تکمیل مدارک، ارائه قرارداد سرویس، نگهداری و بیمهنامه صادر گردد میشود.
- ارائه اصل گواهینامه، نامه معرفی گواهینامه و نامه شهرداری یا درخواست شخصی به اداره استاندارد آدرس : بلوار خیام، جنب مجتمع پست بانک. شماره تلفن: 37682074
- صدور تاییدیه استاندارد جهت شهرداری و آتشنشانی
- میتوانید برای انجام مراحل گفتهشده به سامانه مدیریت بازرسی آسانسور به آدرسgov.isiri.l مراجعه کنید.